จิตเวช ภาระโรคสำคัญ พบช่องว่างระบบและการเข้าถึงบริการต่ำ
ผศ.ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ผู้จัดการงานวิจัย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) กล่าวว่า ที่ผ่านมาการจัดลำดับความสำคัญของโรคและการเจ็บป่วย รัฐบาลได้ทุ่มเทงบประมาณโดยเน้นหนักไปกับโรคที่เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆของคนไทย อาทิ มะเร็ง หลอดเลือดสมอง หัวใจ อุบัติเหตุ ฯลฯ ทำให้โรคหรือพฤติกรรมที่ส่งผลต่อภาวะบกพร่องทางสุขภาพ โดยเฉพาะความพิการที่เกิดจากการเจ็บป่วยจากโรคทางจิตเวช รวมทั้งปัญหาการติดสุราและสารเสพติด มักได้รับงบประมาณในการพัฒนาระบบบริการและการพัฒนาบุคลากรน้อย ทั้งนี้ ข้อมูลกรมสุขภาพจิต ปี โรคอารมณ์สองขั้ว55จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ระบุว่ามีผู้ป่วยโรคซึมเศร้า จรวยพร ศรีศศลักษณ์.โรคอารมณ์สองขั้ว ล้านคน แต่เข้ารับการรักษาเพียง จรวยพร ศรีศศลักษณ์.5 แสนคน มีผู้ที่มีปัญหาจากการดื่มสุรา ราว 5.3 ล้านคน แต่เข้ารับการบำบัดรักษาไม่ถึง จรวยพร ศรีศศลักษณ์.โรคอารมณ์สองขั้ว แสนคน สะท้อนได้ว่าการเข้าถึงบริการจิตเวชยังมีอยู่อย่างจำกัด สวรส. และสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) จึงได้สนับสนุนให้มีการศึกษาวิจัยการเข้าถึงบริการจิตเวชและภาระทางเศรษฐศาสตร์: การศึกษาระยะยาวในชุมชน เพื่อนำองค์ความรู้มาพัฒนาแนวทางในการออกแบบระบบบริการ และลดผลกระทบอื่นๆที่อาจตามมา
รศ.นพ.ตะวันชัย จิรประมุขพิทักษ์ เครือข่ายนักวิจัย สวรส. จากภาควิชาจิตเวชศาสตร์ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านระบาดวิทยาประยุกต์ คณะแพทยศาสตร์ ม.ธรรมศาสตร์ นำเสนอผลการศึกษาเบื้องต้นของงานวิจัยดังกล่าวว่า จากการเก็บข้อมูลกลุ่มตัวอย่าง 3,877 คน อายุ จรวยพร ศรีศศลักษณ์8 ปีขึ้นไป ในพื้นที่ จรวยพร ศรีศศลักษณ์จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ชุมชน ในเขตเทศบาลคูคตและลำสามแก้ว ปทุมธานี ระหว่าง มิ.ย.-ก.ย.58 โดยสัมภาษณ์ด้วยแบบสอบถามด้วยเครื่องมือ "WHO-CIDI" เพื่อประเมินความผิดปกติทางจิตและประวัติการใช้บริการสุขภาพจิต และการเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยสัมภาษณ์บุคลากรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง พบว่ามีเพียง จรวยพร ศรีศศลักษณ์จรวยพร ศรีศศลักษณ์.8% ของผู้ที่มีประวัติการเจ็บป่วยสุขภาพจิต เช่น โรคซึมเศร้า โรคจิต เคยปรึกษาหรือรับบริการปัญหาสุขภาพจิตในช่วงชีวิตที่ผ่านมา และเพียง โรคอารมณ์สองขั้ว.9% ของผู้ที่มีประวัติเจ็บป่วยทางจิตในรอบปีผ่านมาเข้ารับคำปรึกษาฯ ภายใน จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปีที่ผ่านมา ขณะที่ จรวยพร ศรีศศลักษณ์.8% ของผู้มีประวัติปัญหาการติดสุราและใช้สารเสพติด เคยเข้ารับคำปรึกษาและแก้ไขปัญหายาเสพติดในช่วงชีวิตที่ผ่านมา และไม่เคยเข้ารับปรึกษาฯ ครั้งสุดท้ายภายใน จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปีที่ผ่านมาเลย หรือคิดเป็น สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข%
ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิต รวมถึงปัญหาการติดสุราและสารเสพติดในช่วงชีวิตและในรอบ จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปี ที่ผ่านมาเข้ารับบริการในสัดส่วนที่น้อยมาก อาจมาจากการไม่เคยเข้ารับการรักษามาก่อนเลยหรือหยุดการรักษาไปนาน สอดคล้องกับองค์การอนามัยโลก (WHO) ประเมินว่าในประเทศรายได้ต่ำถึงปานกลาง จะมีประชากรเพียง จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ใน จรวยพร ศรีศศลักษณ์สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ของผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตรุนแรง ที่รับบริการในรอบ จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปีที่ผ่านมา โดยอุปสรรคในการเข้ารับบริการอาจมาจากตัวผู้ป่วยและญาติ เช่น ผู้ป่วยไม่ยอมรับว่าตนเองป่วย การเป็นภาระต่อญาติในการนำมารักษา การขาดแคลนสถานพยาบาลและบุคลากรที่ให้บริการ ปัญหาของระบบบริการโดยรวม ตลอดจนการจัดสรรงบประมาณและทรัพยากรในสัดส่วนที่สูงกว่ามากให้กับโรคที่ทำให้เสียชีวิตก่อนวัยอันควร เมื่อเทียบกับโรคที่ทำให้เกิดความพิการหรือทุพพลภาพจากความผิดปกติทางจิต เป็นต้น
รศ.นพ.ตะวันชัย กล่าวว่า ที่ผ่านมาการศึกษาผลกระทบทางเศรษฐศาสตร์จากปัญหาสุขภาพจิตของประเทศไทย ยังมีน้อย หลักฐานการศึกษาที่มีอยู่จากประเทศที่มีรายได้สูง ปานกลางหรือต่ำ ชี้ไปในทิศทางเดียวกันว่าปัญหาจากโรคทางจิตเวช ปัญหาสุรา ยาเสพติด คิดเป็นต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์สูง และยังเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรังทางกายอื่นๆ สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากความผิดปกติทางจิตส่วนใหญ่จะพบในกลุ่มคนวัยทำงาน วัยเรียน ที่มีอาการของโรคเรื้อรังต้องใช้เวลารักษาต่อเนื่อง การไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมแต่เนิ่นๆ อาจส่งผลให้ต้องออกจากการเรียนกลางคันหรือขาดรายได้จากการหยุดงานหรือตกงาน เป็นภาระกับครอบครัวและสังคมในระยะยาว
ผลการศึกษานี้ประมาณการว่า ผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังมีรายได้โดยเฉลี่ยในรอบ จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปีที่ผ่านมาน้อยกว่าผู้ที่ไม่เคยป่วยหรือเคยป่วยแต่ปัจจุบันไม่มีอาการแล้วประมาณ 76,สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุขสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุขสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข บาท เนื่องจากการตกงานหรือทำงานได้ไม่เต็มที่ นอกจากนี้ ผู้ที่มีประวัติป่วยทางจิตแต่ในขณะที่ไม่มีอาการนั้นมีรายได้ในรอบ จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ปี ไม่แตกต่างจากผู้ไม่เคยป่วย แสดงให้เห็นว่าผู้ที่หายป่วยแล้วนั้น สามารถกลับไปทำงานมีรายได้ได้ตามปกติไม่ต่างจากผู้ที่ไม่เคยป่วย ดังนั้นการลงทุนในการให้บริการรักษาที่มีประสิทธิผลดีและผู้ป่วยเข้าถึงได้จึงน่าจะช่วยลดภาระต่อสังคมในระยะยาว
ดังนั้น จึงมีข้อเสนอเบื้องต้นต่อ กระทรวงสาธารณสุขในฐานะผู้กำหนดนโยบาย ควรให้ความสำคัญในการลงทุนด้านงบประมาณและพัฒนาระบบบริการด้านสุขภาพจิตในเชิงรุก โดยพัฒนารูปแบบการให้บริการผู้ป่วยแบบบูรณาการการทำงานร่วมกันระหว่างโรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลจิตเวช โรงพยาบาลมหาวิทยาลัย และหน่วยบริการปฐมภูมิ ที่เรียกว่า Collaborative Care ส่งเสริมให้มีการพัฒนารูปแบบใหม่ๆในการค้นหาและคัดกรองการเจ็บป่วยทางจิตเวชในชุมชน อำนวยความสะดวกในการส่งต่อสถานพยาบาลจิตเวชใกล้เคียง เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาแต่เนิ่นๆและอย่างต่อเนื่อง
ทั้งนี้ โครงการดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังในชุมชนที่ริเริ่มโดยสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ที่ส่งเสริมให้มีการเยี่ยมบ้านติดตามผู้ป่วยที่ขึ้นทะเบียน แต่อาจยังมีข้อจำกัดที่ต้องการพัฒนาอีกหลายด้าน เช่น โครงการยังไม่ครอบคลุมผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่หลุดออกจากระบบการรักษา หรือผู้ป่วยที่เดินทางมารักษาจากพื้นที่ห่างไกล เป็นต้น หากเป็นไปได้ควรศึกษาและพัฒนาระบบการคิดต้นทุนและการเบิกจ่ายบุคลากรที่ร่วมดูแลผู้ป่วย โดยไม่จำเป็นต้องอยู่สังกัดเดียวกับกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาในเรื่องระบบการส่งต่อ และใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อส่งเสริมการดูแลผู้ป่วยในชุมชน ส่วนมาตรการในระยะยาว เช่น เพิ่มการผลิตบุคลากรทางด้านจิตเวชในพื้นที่ขาดแคลน ยังคงต้องดำเนินการต่อไป
ข่าวสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข+จรวยพร ศรีศศลักษณ์วันนี้
วิจัยเสนอ เพิ่มตรวจหาค่าครีเอตินีน ในผู้ป่วย “เบาหวาน – ความดัน – รายได้น้อย” เลี่ยงโรคไตเรื้อรัง พร้อมแนะ สธ. สนับสนุนทรัพยากร เพื่อการเดินหน้านโยบายคลินิกโรคไต
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) ร่วมนำเสนอนวัตกรรมผลงานวิจัยกลุ่มโรค NCDs ในเวทีมหกรรมแสดงผลงานวิชาการด้านสุขภาพด้านโรคไม่ติดต่อ 'NCDs Forum 2018' จัดโดยกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข เพื่อประสานความร่วมมือและบูรณาการทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ขับเคลื่อนการดำเนินงาน NCDs เพื่อให้ประชาชนคนไทยมีสุขภาพดี ผศ.ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ผู้จัดการงานวิจัย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) กล่าวว่า ปัจจุบันสถานการณ์ของโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ Non Communicable Diseases (NCDs) ในประชากรมีแนวโน้มสูงขึ้น ทั้งนี้
จิตเวช ภาระโรคสำคัญ พบช่องว่างระบบและการเข้าถึงบริการต่ำ
ปัจจุบันปัญหาของกลุ่มโรคจากความผิดปกติทางสุขภาพจิต เช่น โรคจิตเภท ซึมเศร้า โรคอารมณ์สองขั้ว รวมถึงการติดสุรา สารเสพติด นับเป็นปัญหาสำคัญและเรื้อรังในประเทศไทย ผศ.ดร.จรวยพร ศรีศศลักษณ์ ผู้จัดการงานวิจัย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) กล่าวว่า...
สวรส. ระดมสมอง จัดทำข้อเสนออัตรากำลังคนในหน่วยงานบริหารสาธารณสุข
—
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) จัดประชุมระดมสมองเรื่อง “การศึกษาการวิเคราะห์งาน การจั...
ดูงานวิจัย "ละว้าโมเดล" ควบคุมโรคพยาธิใบไม้
—
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) นำโดย ศ.นพ.สมเกียรติ วัฒนศิริชัยกุล ผู้อำนวยการ สวรส. ผศ.ดร.จรวยพร...
สวรส. ผลักดันข้อเสนอจากงานวิจัยสู่นโยบายปรับบทบาท สธ.
—
เมื่อวันที่ 31 ต.ค. 2556 ที่ผ่านมา สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ (สนย.) กระทรวงสาธารณสุข จัดประชุมวิเคร...
สกสว. ร่วมพลิกระบบบริการสุขภาพไทยด้วยงานวิจัยระดับมาสเตอร์พีซ สู้วิกฤตการเปลี่ยนแปลงโลก และระบบสาธารณสุข ชี้ปี 63 - 67 หนุนงบประมาณ งานวิจัยด้านแพทย์และสุขภาพรวมแล้วกว่า 10,000 ล้านบาท
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข จับมือ โรช ไทยแลนด์ ลงนาม MOU หนุนการพัฒนาระบบสุขภาพให้ชาวไทย
—
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ร่วมกับ โรช ไทยแลนด์ ลงนาม MOU เพื่อการพ...
สมาคมมนุษยพันธุศาสตร์ เปิดเวทีวิชาการ "ก้าวถัดไปกับจีโนมิกส์ประเทศไทย" ชูความร่วมมือทางพันธุศาสตร์มนุษย์ พัฒนาระบบบริการสุขภาพ-อุตสาหกรรมการแพทย์ในอนาคต
—
เมื่อวันที่...
เดินหน้าความร่วมมือด้านจีโนมิกส์ประเทศไทย - อังกฤษ เตรียมพัฒนาแนวทางนำข้อมูลพันธุกรรมใช้ประโยชน์วิจัย วินิจฉัยรักษา ในไทย
—
เมื่อวันที่ 3 พ.ค. 2566 ที่ผ่า...
ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ พัฒนาเชิงรุกให้บริการตรวจเลือดเพื่อระบุอัลไซเมอร์ และจุลินทรีย์ในลำไส้